سندرم پینچمنت مفصل هیپ یا Femoracetabular Impingement که به اختصار FAI نیز نامیده ميشود، يک اختلال مکانیکی در مفصل لگن است که باعث تماس غیرطبیعی بین سر استخوان ران و حفره استابولوم لگن ميشود. این تماس مکرر در طول زمان باعث ساییدگی غضروف مفصل و ایجاد درد، کاهش دامنه حرکتی و در برخی موارد قفل شدن مفصل میگردد.
سندرم پینچمنت مفصل هیپ یک بیماری رایج به‌ویژه در جوانان و ورزشکاران است که در صورت تشخیص زودهنگام به خوبی قابل درمان است. اگر دچار درد مکرر در لگن، احساس قفل شدن یا محدودیت حرکتی هستید، بهتر است هرچه زودتر به متخصص طب فیزیکی یا ارتوپدی مراجعه کنید. با تشخیص به‌موقع و انجام اقدامات درمانی مؤثر، میتوان از آسیب بیشتر مفصل و بروز آرتروز پیشگیری کرد.
معرفی: بهترین مرکز توانبخشی
علائم سندرم پینچمنت مفصل هیپ
- درد در کشاله ران یا کناره خارجی لگن، به خصوص در هنگام نشستن یا خم شدن
- احساس کلیک، قفل شدن یا گیر کردن مفصل
- کاهش دامنه حرکتی مفصل لگن
- درد هنگام بالا آوردن پا یا چرخش داخلی هیپ
- درد بعد از فعالیت‌های فیزیکی مثل دویدن یا نشستن طولانی مدت
- احساس خشکی و سفتی در مفصل لگن
- در مراحل پیشرفته ممکن است درد به زانو یا باسن هم انتشار یابد
علت ایجاد پینچمنت مفصل لگن
سندرم پینچمنت هیپ معمولا به دليل ناهنجاری‌های ساختاری در مفصل لگن ایجاد میشود. این ناهنجاری‌ها به دو نوع اصلی تقسیم میشوند:
- نوع CAM (کام): سر استخوان ران شکل طبیعی ندارد و هنگام حرکت داخل حفره استابولوم به آن فشار وارد ميکند.
- نوع Pincer (پینسر): لبه استابولوم بیش از حد پوشش دارد و به سر استخوان ران فشار وارد ميکند.
- نوع ترکیبی: ترکیبی از هر دو مورد بالا که در بیشتر بیماران مشاهده ميشود.
این اختلال میتواند مادرزادی یا اکتسابی باشد. افرادی که در سنین نوجوانی تا جوانی ورزش‌های سنگین مانند فوتبال، ژیمناستیک یا رقص انجام داده‌اند، بیشتر در معرض این ناهنجاری‌ها قرار دارند.
پینچمنت مفصل هیپ بیشتر در چه افرادی دیده میشود؟
- ورزشکاران جوان به ویژه در رشته‌هایی مثل فوتبال، هاکی، بسکتبال، ژیمناستیک و رقص
- افرادی با سابقه مادرزادی ناهنجاری مفصل ران
- افرادی که فعالیت‌های سنگین تکراری با دامنه حرکتی بالا انجام ميدهند
- افرادی که دچار صدمات قبلی مفصل لگن شده‌اند
- در برخی موارد نیز در افراد بدون سابقه ورزشی یا خانوادگی هم دیده ميشود، به‌ویژه اگر سبک زندگی کم‌تحرک با نشستن زیاد داشته باشند.
علت قفل شدن مفصل لگن در پینچمنت
قفل شدن مفصل لگن میتواند به علت برخورد ساختارهای استخوانی یا آسیب به لبه غضروفی استابولوم (لابروم) باشد. در این حالت، هنگام حرکت‌هایی مانند خم شدن یا چرخش لگن، مفصل در وضعیت گیر می‌افتد و فرد احساس قفل شدگی و ناتوانی در ادامه حرکت دارد. این قفل شدن در بسیاری از موارد همراه با صدای کلیک و درد ناگهانی بروز میکند.
روش‌های تشخیص سندرم پینچمنت لگن
تشخیص این سندرم نیاز به ارزیابی دقیق توسط متخصص طب فیزیکی، ارتوپد یا فوق تخصص لگن دارد. روش‌های تشخیص شامل موارد زیر است:
- معاینه فیزیکی با تست‌های خاص مانند تست FADIR
- رادیوگرافی ساده لگن برای بررسی شکل استخوان‌ها
- MRI مفصل لگن برای بررسی وضعیت لابروم و غضروف مفصل
- در برخی موارد MRI با تزریق ماده حاجب (MRI Arthrography) توصیه میشود
- در صورت نیاز CT اسکن سه‌بعدی برای بررسی دقیق ساختار استخوانی مفصل
روش‌های درمان سندرم پینچمنت مفصل هیپ
نحوه درمان به شدت علائم و میزان آسیب مفصل بستگی دارد و به دو صورت غیرجراحی و جراحی انجام ميشود:
درمان غیرجراحی:
- فیزیوتراپی تخصصی لگن و مفصل ران برای تقویت عضلات و کاهش فشار روی مفصل
- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن یا سلکوکسیب
- اصلاح فعالیت‌های روزانه و محدود کردن حرکات دردناک
- تزریق داروهای ضدالتهاب یا اوزون تراپی داخل مفصل
- استفاده از کمپرس سرد یا گرم برای کاهش درد
درمان جراحی:
در صورت عدم پاسخ به درمان‌های غیرجراحی، جراحی آرتروسکوپی مفصل هیپ توصیه میشود. این جراحی با برش‌های کوچک انجام شده و شامل موارد زیر است:
- اصلاح شکل استخوان ران یا استابولوم
- ترمیم یا برداشت بافت آسیب‌دیده لابروم
- برداشتن زواید استخوانی یا صاف‌کردن مفصل
- زمان نقاهت معمولا بین ۶ تا ۱۲ هفته است و بیمار پس از آن میتواند به فعالیت‌های روزمره برگردد.
عوارض درمان‌نشده پینچمنت مفصل لگن
در صورت بی‌توجهی به این سندرم و عدم درمان مناسب، احتمال بروز عوارض جدی وجود دارد از جمله:
- آسیب دائمی به غضروف مفصل و لابروم
- پیشرفت به سمت آرتروز زودرس لگن
- محدودیت دائمی حرکت مفصل
- درد مزمن و ناتوان‌کننده
- نیاز به تعویض مفصل لگن در سنین پایین
نقش متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در کنترل و درمان پینچمنت
متخصص طب فیزیکی و توانبخشی نقش بسیار مؤثری در تشخیص، کنترل و درمان سندرم پینچمنت مفصل لگن دارد. این پزشک با بررسی دقیق علائم، ارزیابی دامنه حرکتی مفصل هیپ و انجام تست‌های بالینی اختصاصی، به تشخیص اولیه کمک میکند.
او با تجویز فیزیوتراپی تخصصی شامل تمرینات کششی، تقویتی و تکنیک‌های دستی، فشار وارد بر مفصل را کاهش می‌دهد. آموزش صحیح وضعیت نشستن، ایستادن و حرکات اصلاحی نیز از جمله وظایف اوست.
در موارد درد مزمن، متخصص ممکن است از درمان‌هایی مانند لیزر پرتوان، مگنت تراپی یا شاک ویو استفاده کند.
همچنین در صورت التهاب مفصل، تزریق داروهای ضدالتهاب یا اوزون تراپی داخل مفصل به‌صورت سرپایی انجام میشود.
هدف اصلی این متخصص، جلوگیری از پیشرفت بیماری و کاهش نیاز به جراحی است.
با پیگیری مستمر و برنامه توانبخشی اصولی، بسیاری از بیماران بهبود قابل توجهی پیدا کرده و به فعالیت‌های روزمره بازمی‌گردند.
پزشک متخصص درمان درمان سندرم پینچمنت مفصل لگن
دکتر علی نیرومند، متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در تبریز، یکی از پزشکان برجسته در زمینه تشخیص و درمان سندرم پینچمنت مفصل لگن می‌باشد. ایشان با تجربه بالا و دانش تخصصی در زمینه اختلالات مفصلی، به‌ویژه در بیماران مبتلا به دردهای لگنی و محدودیت‌های حرکتی مفصل هیپ، خدمات تشخیصی و درمانی دقیق ارائه می‌دهند.
در کلینیک دکتر نیرومند، ارزیابی کامل بالینی، تصویربرداری‌های لازم و اجرای برنامه‌های فیزیوتراپی تخصصی برای کاهش درد و بهبود عملکرد لگن انجام میشود.
استفاده از روش‌های پیشرفته مانند لیزر درمانی و اوزون تراپی داخل مفصل از جمله مزایای درمان در این مرکز است.
دکتر نیرومند با طراحی برنامه‌های توانبخشی اختصاصی، سعی در پیشگیری از جراحی و بهبود عملکرد مفصل دارد.
مراجعان از تبریز و سایر شهرها می‌توانند از خدمات دقیق و علمی این پزشک بهره‌مند شوند.
برای دریافت نوبت و مشاوره می‌توانید از طریق تماس تلفنی یا سایت با مطب ایشان در ارتباط باشید.
پنل نوبت دهی متخصص طب فیزیکی جهت مشاوره و ویزیت
شماره تلفن ۰۴۱۳۳۲۷۳۲۶۴ جهت ارتباط و وقت ویزیت
بدون دیدگاه