پارگی دیسک کمر یا هرنی دیسکال، یکی از مشکلات شایع ستون فقرات است که میتواند باعث درد شدید و محدودیت حرکتی شود. این مشکل معمولاً در ناحیه لومبار (کمر) رخ میدهد و میتواند به علت بلند کردن اجسام سنگین، نشستن طولانیمدت، آسیبهای ورزشی، یا حتی عوامل ژنتیکی باشد.
پارگی دیسک کمر، یک مشکل رایج در ناحیه ستون فقرات است که در آن یکی از دیسک های بین مهره ای در ناحیه کمر دچار آسیب می شود. دیسک های بین مهره ای، ساختارهایی ژلاتینی هستند که وظیفه حفاظت از مهره ها و ستون فقرات را بر عهده دارند.
در پارگی دیسک کمر، این ساختار آسیب دیده و محتویات درونی آن به بیرون نشت می کند. این نشت می تواند بر اعصاب موجود در اطراف ستون فقرات فشار وارد کرده و باعث درد، کرختی و ضعف در اندام تحتانی شود.
مقاله بسیار مفید برای محافظت از دیسک کمر روش طلائی
برخی از علل شایع پارگی دیسک کمر عبارتند از:
پارگی دیسک کمر میتواند به دلایل مختلفی رخ دهد که برخی از آنها قابل پیشگیری و کنترل هستند. شناخت و درک عوامل مؤثر در پارگی دیسک میتواند به اتخاذ راهکارهای مناسب برای پیشگیری و مدیریت این مشکل کمک کند. رعایت تکنیکهای صحیح در بلند کردن اجسام، حفظ وزن سالم، انجام تمرینات ورزشی مناسب و مراقبت از وضعیت بدن در هنگام نشستن و خوابیدن میتواند به کاهش خطر پارگی دیسک کمر کمک کند.
1. افزایش سن
با افزایش سن، دیسکهای بینمهرهای به تدریج خاصیت انعطافپذیری و آب خود را از دست میدهند. این فرایند که به آن دیسکدژنراسیون گفته میشود، باعث کاهش قدرت جذب شوکها و افزایش احتمال پارگی دیسک میشود. بافتهای دیسکی در سنین بالا خشکتر و شکنندهتر میشوند که این امر موجب میشود فشارهای روزمره به راحتی باعث آسیب و پارگی آنها گردد.
2. بلند کردن اجسام سنگین
بلند کردن اجسام سنگین به صورت نادرست و بدون رعایت تکنیکهای صحیح میتواند فشار زیادی بر روی دیسکهای بینمهرهای وارد کند. این فشار میتواند باعث جابهجایی دیسک و در نهایت پارگی آن شود. بلند کردن اجسام با خم کردن کمر به جای استفاده از عضلات پا یکی از رایجترین اشتباهاتی است که منجر به آسیب دیسکی میشود.
3. حرکات و وضعیتهای نادرست بدن
نشستن، ایستادن و خوابیدن به صورت نادرست و در وضعیتهای نامناسب میتواند باعث فشار مداوم بر روی دیسکهای بینمهرهای شود. افرادی که ساعات طولانی در وضعیتهای ثابت و غیرمناسب قرار میگیرند، بیشتر در معرض پارگی دیسک کمر قرار دارند. استفاده از صندلیها و تختهای غیراستاندارد نیز میتواند این مشکل را تشدید کند.
4. آسیبهای ناگهانی
آسیبهای ناگهانی ناشی از حوادثی مانند تصادفات، سقوطها یا ضربههای شدید میتوانند به پارگی دیسک منجر شوند. این نوع آسیبها معمولاً به صورت ناگهانی و با شدت بالا رخ میدهند و میتوانند باعث جابهجایی دیسک و فشردگی اعصاب شوند.
5. عوامل ژنتیکی
برخی افراد به طور ژنتیکی مستعد مشکلات دیسکی هستند. عوامل ژنتیکی میتوانند باعث ضعیفتر بودن بافتهای دیسکی و افزایش احتمال پارگی آنها شوند. در این موارد، حتی فشارهای روزمره و عادی نیز میتواند باعث آسیب دیسکی شود.
6. اضافه وزن و چاقی
اضافه وزن و چاقی میتواند فشار زیادی بر روی ستون فقرات و دیسکهای بینمهرهای وارد کند. این فشار اضافی میتواند باعث فرسایش و پارگی دیسک شود. کاهش وزن و حفظ وزن سالم میتواند به کاهش این فشار و پیشگیری از پارگی دیسک کمک کند.
7. فعالیتهای ورزشی شدید
ورزشهایی که نیاز به حرکات شدید و فشار زیاد بر روی ستون فقرات دارند، میتوانند باعث پارگی دیسک شوند. ورزشکارانی که بدون گرم کردن مناسب و رعایت تکنیکهای صحیح به فعالیتهای ورزشی سنگین میپردازند، بیشتر در معرض این نوع آسیبها قرار دارند.
8. سیگار کشیدن
کشیدن سیگار میتواند به کاهش جریان خون به دیسکهای بینمهرهای منجر شود که این امر باعث کاهش قدرت ترمیم و انعطافپذیری دیسکها میشود.
9. مشکلات ارثی و ساختاری
برخی افراد به دلیل مشکلات ساختاری یا ارثی در ستون فقرات، بیشتر در معرض پارگی دیسک قرار دارند. این مشکلات میتوانند شامل تغییرات ساختاری مهرهها، کاهش فاصله بین مهرهها و مشکلات مربوط به انحنای ستون فقرات باشند.
علایم رایج در پارگی دیسک کمر
پارگی دیسک کمر میتواند علائم متنوعی داشته باشد که بسته به محل و میزان پارگی متفاوت است. برخی از شایعترین علائم عبارتند از:
1. درد کمر:
– این درد میتواند به صورت تیر کشنده، سوزشی یا مداوم باشد.
– درد معمولاً در ناحیه کمر متمرکز است اما میتواند به ران و پا نیز منتشر شود.
2. سفتی و محدودیت حرکتی کمر:
– پارگی دیسک باعث التهاب و ورم ناحیه کمر میشود که محدودیت در حرکات را به دنبال دارد.
3. ضعف، سوزش یا سوزن سوزن شدن در اندامها:
– در صورت فشار بر اعصاب، ممکن است احساس ضعف، سوزش یا سوزن سوزن شدن در پاها ایجاد شود.
4. کرخی یا بیحسی در اندامها:
– فشار بر اعصاب میتواند موجب کرخی یا بیحسی در پاها و کف پاها شود.
5. اختلال در تخلیه مثانه یا روده:
– در موارد نادر، فشار بر اعصاب مربوط به مثانه و روده ممکن است باعث اختلال در عملکرد آنها شود.
این علائم ممکن است به تدریج یا ناگهانی آغاز شوند. تشخیص دقیق پزشک و انجام آزمایشهای تصویربرداری ضروری است.
ورزشهایی برای تقویت کمر و پیشگیری از پارگی دیسک کمر
انجام برخی ورزشها میتواند به تقویت عضلات کمر و پیشگیری از پارگی دیسک کمک کند. برخی از ورزشهای مفید در این زمینه عبارتند از:
1. تمرینات تقویت کننده عضلات کمر و شکم:
– انجام حرکات مانند دراز و نشست، پل زدن و حرکات برگشتن به عقب در حالت نشسته
– این تمرینات باعث تقویت عضلات محافظ ستون فقرات میشوند.
2. یوگا و حرکات کششی:
– انجام حرکات کششی و یوگا برای افزایش انعطافپذیری ستون فقرات و کاهش فشار بر دیسکها مفید است.
– حرکات مانند دراز کشیدن روی شکم و کشش ستون فقرات به عقب را میتوان انجام داد.
3. شنا:
– شنا به صورت مداوم و منظم، بدون اعمال فشار زیاد به ستون فقرات، برای تقویت عضلات کمر مناسب است.
4.تاثیر پیاده روی در دیسک کمر
پیادهروی میتواند تأثیر مثبتی بر روی دیسک کمر داشته باشد، اما با توجه به شرایط فرد باید احتیاط شود:
1. تأثیر مثبت پیادهروی:
– تقویت عضلات کمر و ران که باعث حمایت بهتر از ستون فقرات میشود.
– بهبود جریان خون و تغذیه دیسکهای کمر.
– کاهش فشار روی دیسکها به خصوص در زمان قرارگیری در وضعیت ایستاده.
2. لزوم احتیاط:
– در صورت وجود درد شدید یا التهاب ناحیه کمر، پیادهروی میتواند باعث تشدید علائم شود.
– افرادی که دچار پارگی دیسک هستند، باید فعالیتهای خود را با توصیه پزشک شروع کنند.
– شروع فعالیت با مدت زمان کوتاه و افزایش تدریجی آن توصیه میشود.
– انجام حرکات کششی و تقویتی عضلات کمر و ران قبل و بعد از پیادهروی مفید است.
در مجموع، پیادهروی با شروع آرام و افزایش تدریجی مدت و مسافت میتواند در بهبود دیسک کمر مؤثر باشد، اما باید با توجه به وضعیت فرد و تحت نظر پزشک انجام شود.
مدت زمان ترمیم پارگی دیسک کمر
مدت زمان ترمیم و بهبود پارگی دیسک کمر به عوامل متعددی بستگی دارد، اما به طور کلی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1. شدت پارگی:
– پارگی های جزئی معمولاً در مدت زمان 4 تا 8 هفته بهبود مییابند.
– پارگی های متوسط تا شدید ممکن است بین 3 تا 6 ماه یا بیشتر به طول بیانجامد.
2. درمان:
– درمان محافظهکارانه مثل دارو، فیزیوتراپی و استراحت معمولاً 4 تا 8 هفته طول میکشد.
– در صورت نیاز به جراحی، زمان بهبود پس از عمل 3 تا 6 ماه است.
3. سن و سلامت عمومی:
– افراد جوانتر و سالمتر معمولاً زودتر و بهتر ترمیم میشوند.
– بیماریهای زمینهای، اضافه وزن و سن بالا میتوانند زمان ترمیم را طولانیتر کنند.
4. انجام تمرینات توانبخشی:
– انجام منظم تمرینات فیزیوتراپی و توانبخشی میتواند زمان ترمیم را به طور قابلتوجهی کاهش دهد.
در مجموع، با درمان مناسب و انجام تمرینات توانبخشی، بیشتر موارد پارگی دیسک کمر در مدت 3 تا 6 ماه بهبود مییابند. اما در موارد شدید یا در افراد مسنتر این زمان ممکن است بیشتر باشد.
همچنین: درمان دیسک کمر بدون جراحی یکی از روش های جدید درمان دیسک
تاثیر طب فیزکی بر درمان پارگی دیسک کمر
طب فیزیکی و توانبخشی میتواند نقش مهمی در درمان پارگی دیسک کمر داشته باشد:
1. کاهش درد و التهاب:
– استفاده از موادی مانند یخ، گرما و امواج الکترومغناطیسی برای کاهش درد و التهاب ناشی از پارگی دیسک.
2. بهبود انعطافپذیری و حرکتپذیری:
– انجام حرکات کششی و تقویتی برای افزایش انعطافپذیری و دامنه حرکتی ستون فقرات.
3. تقویت عضلات اطراف کمر:
– برنامههای ورزشی و تمرینات تقویتی برای عضلات کمر، شکم و لگن که باعث بهبود ثبات و حمایت از ستون فقرات میشود.
4. بازتوانی و بازگشت به فعالیت:
– برنامههای توانبخشی برای آمادهسازی فرد جهت بازگشت به فعالیتهای روزمره و ورزشی.
5. کاهش فشار بر دیسک:
– استفاده از وسایل کمکی مانند کرست های کمری برای کاهش فشار بر روی دیسکها.
6. پیشگیری از تکرار:
– آموزش تکنیکهای صحیح حرکتی و ارگونومی برای پیشگیری از تکرار آسیب.
همچنین طب فیزیکی میتواند در کنار سایر روشهای درمانی مانند دارودرمانی و جراحی برای درمان پارگی دیسک کمر استفاده شود. اجرای برنامههای درمانی تحت نظر متخصص طب فیزیکی و توانبخشی توصیه میشود.
ویزیت و نوبت : نوبت دهی دکتر نیرومند
بدون دیدگاه