عکس نوار عصب و عضله

نوار عصب و عضله (Electromyography or EMG) یک روش تشخیصی است که برای ارزیابی عملکرد عصب‌ها و عضلات بدن استفاده می‌شود. این روش با ثبت و تحلیل سیگنال‌های الکتریکی ناشی از فعالیت عصبی و عضلانی، به پزشکان کمک می‌کند تا اختلالات و آسیب‌های مربوط به سیستم عصبی-عضلانی را تشخیص دهند.

در این روش، الکترودهایی به طور موقت بر روی پوست یا درون عضلات فرد قرار داده می‌شوند تا سیگنال‌های الکتریکی عضلات در حال استراحت و انقباض را ثبت کنند. این سیگنال‌ها سپس توسط دستگاه تحلیل و تفسیر شده و به پزشک اطلاعاتی در مورد سلامت و عملکرد عصب‌ها و عضلات ارائه می‌دهند.

نوار عصب و عضله در تشخیص بسیاری از اختلالات عصبی-عضلانی، از جمله آسیب‌های عصبی، بیماری‌های عضلانی، اختلالات حرکتی و نورومیوپاتی‌ها کاربرد دارد و به پزشکان در طراحی برنامه درمانی مناسب کمک می‌کند.

مزایای کلی نوار عصب و عضله چیست؟

نوار عصب و عضله (EMG) دارای مزایای کلی زیر است:

1. تشخیص دقیق اختلالات عصبی-عضلانی: EMG به پزشکان در تشخیص دقیق منشأ و محل آسیب در سیستم عصبی-عضلانی کمک می‌کند.

2. ارزیابی عملکرد عصب و عضله: این روش امکان ارزیابی و اندازه‌گیری عملکرد عصب‌ها و عضلات را فراهم می‌آورد.

3. تشخیص زودهنگام بیماری‌ها: EMG می‌تواند در مراحل اولیه بیماری‌های عصبی-عضلانی، قبل از بروز نشانه‌های کلینیکی، تشخیص داده شود.

4. راهنمایی درمان: نتایج EMG به پزشکان در طراحی برنامه درمانی مناسب برای بیماران کمک می‌کند.

5. پایش پیشرفت درمان: EMG امکان پایش پیشرفت درمان و بهبود عملکرد عصبی-عضلانی را فراهم می‌سازد.

6. ایمنی و عدم تهاجمی بودن: EMG یک روش ایمن و غیرتهاجمی است که آسیبی به بدن وارد نمی‌کند.

7. دسترس‌پذیری و هزینه مناسب: این روش در مقایسه با سایر روش‌های تصویربرداری، دسترس‌پذیری و هزینه مناسب‌تری دارد.

نوار عصب و عضله برای چه بیمارانی تجویز میشود؟

نوار عصب و عضله (EMG) برای موارد زیر تجویز می‌شود:

1. اختلالات عصبی-عضلانی:
– در بیماری‌های نورونحرکتی مانند ALS، SMA
– بیماری‌های عصبی محیطی مانند نوروپاتی، نوروپاتی دیابتی
– بیماری‌های عضلانی مانند میوپاتی، دیستروفی عضلانی

2. ضایعات عصبی محیطی:
– آسیب‌های اعصاب محیطی مانند پینش اعصاب
– فلج عصبی مانند فلج بل

3. اختلالات حرکتی:
– اسپاسم‌های عضلانی
– لرزش‌های عضلانی

4. ارزیابی علت درد:
– درد ناشی از آسیب عصبی مانند نوروپاتی
– درد ناشی از ضعف عضلانی

5. تأیید تشخیص:
– کمک به تشخیص دقیق‌تر بیماری‌های عصبی-عضلانی
– ارزیابی پیشرفت بیماری و پاسخ به درمان

6. تأیید مرگ مغزی:
– بررسی عملکرد عصب و عضله برای تأیید مرگ مغزی

EMG یک ابزار تشخیصی مهم است که به پزشکان در ارزیابی و تشخیص مشکلات عصبی-عضلانی کمک می‌کند. انجام این آزمایش باید توسط متخصصان مجرب صورت گیرد.

چه مواردی در تفسیر نتایج نوار عصب و عضله (EMG) باید مورد توجه قرار گیرد؟

در تفسیر نتایج نوار عصب و عضله (EMG) باید به موارد زیر توجه داشت:

1. الگوی فعالیت عضلانی: بررسی الگوی فعالیت عضلانی در حالت استراحت و انقباض برای تشخیص نوع آسیب یا بیماری عصبی-عضلانی.

2. دامنه و مورفولوژی پتانسیل‌های عضلانی: ارزیابی دامنه و شکل موج پتانسیل‌های عضلانی برای تعیین شدت و محل درگیری.

3. الگوی فعالیت عصبی: بررسی الگوی فعالیت عصبی حرکتی برای تشخیص اختلال در هدایت عصبی.

4. بررسی همزمانی فعالیت عضلانی: ارزیابی همزمانی یا عدم همزمانی فعالیت عضلانی در عضلات مختلف برای تشخیص نوع آسیب.

5. تطابق با یافته‌های بالینی: تفسیر نتایج EMG باید با علائم بالینی بیمار تطابق داشته باشد.

6. در نظر گرفتن سن و جنس بیمار: عوامل فردی مانند سن و جنس بر نتایج EMG تأثیر دارند و باید در تفسیر نتایج در نظر گرفته شوند.

7. مقایسه با استانداردهای طبیعی: نتایج EMG باید با محدوده‌های طبیعی مقایسه شوند تا انحرافات از حالت طبیعی تشخیص داده شوند.

با در نظر گرفتن این موارد، پزشک می‌تواند نتایج EMG را به درستی تفسیر و به تشخیص دقیق بیماری‌های عصبی-عضلانی دست یابد.

تفسیر کامل تست نوار عصب و عضله و مقادیر نرمال آن

تفسیر ارقام برگه عصب و عضله (الکترومیوگرافی یا EMG و تست‌های سرعت هدایت عصبی یا NCS) شامل تحلیل دقیق داده‌های به‌دست‌آمده و مقایسه آنها با مقادیر استاندارد است. در اینجا به شرح ارقام و مقادیر استاندارد پرداخته می‌شود:

1. پتانسیل عمل ترکیبی عضلانی (CMAP)

  • آمپلی‌تود (دامنه):
    • مقادیر طبیعی: بسته به عضله و عصب مورد بررسی، مقادیر طبیعی دامنه CMAP می‌تواند متفاوت باشد. معمولاً بین 5 تا 20 میلی‌ولت (mV) در نظر گرفته می‌شود.
    • معنی تغییرات: کاهش آمپلی‌تود ممکن است نشان‌دهنده آسیب آکسونی باشد.
  • زمان نهفته (Latency):
    • مقادیر طبیعی: معمولاً بین 2 تا 6 میلی‌ثانیه (ms) بسته به عصب و عضله.
    • معنی تغییرات: افزایش زمان نهفته ممکن است نشان‌دهنده دمیلیناسیون (آسیب میلین) باشد.
  • مدت زمان (Duration):
    • مقادیر طبیعی: معمولاً بین 5 تا 10 میلی‌ثانیه.
    • معنی تغییرات: تغییرات در مدت زمان می‌تواند به نوع خاصی از آسیب اشاره کند.

2. پتانسیل عمل عصبی حسی (SNAP)

  • آمپلی‌تود (دامنه):
    • مقادیر طبیعی: معمولاً بین 10 تا 50 میکروولت (µV).
    • معنی تغییرات: کاهش دامنه نشان‌دهنده آسیب عصبی حسی است.
  • زمان نهفته (Latency):
    • مقادیر طبیعی: معمولاً بین 1 تا 3 میلی‌ثانیه.
    • معنی تغییرات: افزایش زمان نهفته می‌تواند نشان‌دهنده آسیب میلین باشد.

3. سرعت هدایت عصبی (NCV)

  • سرعت هدایت عصبی حرکتی:
    • مقادیر طبیعی: معمولاً بین 50 تا 60 متر بر ثانیه (m/s).
    • معنی تغییرات: کاهش سرعت هدایت عصبی نشان‌دهنده دمیلیناسیون است.
  • سرعت هدایت عصبی حسی:
    • مقادیر طبیعی: معمولاً بین 40 تا 50 متر بر ثانیه.
    • معنی تغییرات: کاهش سرعت می‌تواند نشان‌دهنده دمیلیناسیون باشد.

4. پتانسیل‌های عضلانی در حالت استراحت و انقباض

  • فعالیت فیبریلاسیون و مثبت شارپ ویو:
    • حالت طبیعی: عدم وجود فعالیت در حالت استراحت.
    • معنی تغییرات: وجود این پتانسیل‌ها نشان‌دهنده دنرویشن (آسیب به عصب) است.
  • پتانسیل‌های واحد حرکتی (MUPs):
    • مقادیر طبیعی: شکل و اندازه منظم و طبیعی.
    • معنی تغییرات: در بیماری‌های عضلانی، پتانسیل‌های کوچک و کوتاه‌مدت و در بیماری‌های عصبی، پتانسیل‌های بزرگ و طولانی‌مدت دیده می‌شود.

5. تست تحریک مکرر

  • پاسخ عضله به تحریک‌های مکرر:
    • حالت طبیعی: پاسخ ثابت یا افزایش جزئی در دامنه.
    • معنی تغییرات: کاهش تدریجی آمپلی‌تود با تحریک‌های مکرر ممکن است نشان‌دهنده اختلال در انتقال عصبی-عضلانی باشد.

6. ضریب F (F-wave)

  • زمان نهفته (F-wave latency):
    • مقادیر طبیعی: معمولاً بین 25 تا 32 میلی‌ثانیه بسته به عصب مورد بررسی.
    • معنی تغییرات: افزایش زمان نهفته می‌تواند نشان‌دهنده آسیب‌های پروگزیمال (نزدیک به نخاع) باشد.

مثال‌هایی از ارقام نرمال برای برخی عصب‌ها:

  • عصب مدین (Median Nerve)
    • زمان نهفته حرکتی: کمتر از 4.2 میلی‌ثانیه
    • آمپلی‌تود CMAP: بیشتر از 4 میلی‌ولت
    • سرعت هدایت حرکتی: بیشتر از 49 متر بر ثانیه
    • زمان نهفته حسی: کمتر از 3.5 میلی‌ثانیه
    • آمپلی‌تود SNAP: بیشتر از 20 میکروولت
  • عصب اولنار (Ulnar Nerve)
    • زمان نهفته حرکتی: کمتر از 3.6 میلی‌ثانیه
    • آمپلی‌تود CMAP: بیشتر از 6 میلی‌ولت
    • سرعت هدایت حرکتی: بیشتر از 50 متر بر ثانیه
    • زمان نهفته حسی: کمتر از 3.1 میلی‌ثانیه
    • آمپلی‌تود SNAP: بیشتر از 17 میکروولت

تفسیر دقیق این ارقام باید توسط یک متخصص نورولوژی یا فیزیولوژی عصبی انجام شود و نتایج باید در کنار علائم بالینی و تاریخچه بیمار مورد بررسی قرار گیرند.

آیا نتایج EMG می‌تواند به تشخیص بیماری‌های عصبی-عضلانی خاصی کمک کند؟

بله، نتایج نوار عصب و عضله (EMG) می‌تواند در تشخیص برخی بیماری‌های عصبی-عضلانی خاص به پزشکان کمک کند. برخی از این بیماری‌ها عبارتند از:

1. نوروپاتی های محیطی: EMG می‌تواند نوع، محل و شدت درگیری اعصاب محیطی را در بیماری‌هایی مانند سندروم عبور عصب، نوروپاتی دیابتی و سایر نوروپاتی‌های محیطی تشخیص دهد.

2. بیماری‌های عضلانی: EMG می‌تواند الگوی تغییرات مورفولوژیک عضلانی را در بیماری‌هایی مانند دیستروفی عضلانی، میوپاتی‌های ارثی و اکتسابی، تانیک اسپاسم و میاستنی گراویس مشخص کند.

3. بیماری‌های عصبی مرکزی: EMG می‌تواند اختلالات در هدایت عصبی را در بیماری‌هایی مانند اسکلروز چندگانه، بیماری پارکینسون و آمیوتروفیک لترال اسکلروزیس (ALS) نشان دهد.

4. اختلالات عصب-عضلانی: EMG می‌تواند در تشخیص اختلالات عصب-عضلانی مانند میاستنی گراویس، لامب-گی سندروم و بوتولیسم کمک کند.

تفسیر صحیح نتایج EMG در کنار سایر یافته‌های بالینی می‌تواند به تشخیص دقیق و به موقع این بیماری‌ها کمک نماید و بر انتخاب درمان مناسب تأثیرگذار باشد.

آیا EMG می‌تواند در تشخیص بیماری‌های عصبی-عضلانی نادرتر نیز کمک کند؟

بله، نوار عصب و عضله (EMG) می‌تواند در تشخیص برخی بیماری‌های عصبی-عضلانی نادرتر نیز کمک کند. برخی از این بیماری‌های نادر عبارتند از:

1. بیماری‌های متابولیک عضلانی: EMG می‌تواند الگوهای خاصی را در اختلالات متابولیک عضلانی مانند بیماری‌های گلیکوژن ذخیره‌سازی و لیپید ذخیره‌سازی نشان دهد.

2. میوپاتی‌های ارثی و التهابی: EMG می‌تواند در تشخیص بیماری‌های نادری مانند میوپاتی‌های ارثی، میوزیت و پلی میوزیت کمک کند.

3. اختلالات عصب-عضلانی نادر: EMG می‌تواند در شناسایی اختلالات عصب-عضلانی نادری مانند کانال سدیمی غیرنرمال، میاستنی مادرزادی و سندروم lambert-eaton کمک کند.

4. بیماری‌های نخاعی و مغزی: EMG گاهی می‌تواند در تشخیص اختلالات نورودژنراتیو نادری مانند اسپینال عضلانی آتروفی و بیماری پوررندرفلک کمک کند.

اگرچه این بیماری‌های نادر هستند، اما EMG می‌تواند در کنار سایر آزمایش‌ها و معاینات بالینی به تشخیص دقیق آن‌ها کمک کند. به طور کلی، نقش EMG در تشخیص دقیق بیماری‌های عصبی-عضلانی، خواه شایع یا نادر، بسیار ارزشمند است.

راهنمای انتخاب دکتر و متخصص نوار عصب و عضله و موارد مهم آن

راهنمای انتخاب متخصص نوار عصب و عضله (EMG):

1. تخصص:
– فیزیک پزشکی یا نورولوژی: بهترین تخصص برای انجام EMG
– پزشکان با گواهینامه در زمینه EMG و مطالعات عصبی-عضلانی

2. تجربه و مهارت:
– چند سال تجربه انجام EMG و تفسیر نتایج
– آشنایی با آناتومی عصب و ماهیچه و فیزیولوژی عصب-عضله

3. تجهیزات آزمایشگاهی:
– استفاده از دستگاه‌های EMG با تکنولوژی به روز
– محیط آزمایشگاهی مناسب و استاندارد

4. ارتباط با بیمار:
– توانایی توضیح روند آزمایش برای بیمار
– ملاحظات لازم برای راحتی بیمار در حین آزمایش

5. تفسیر جامع نتایج:
– تجزیه و تحلیل جامع برای تشخیص بیماری
– ارائه گزارش دقیق و کامل برای پزشک ارجاع دهنده

6. همکاری با سایر متخصصان:
– ارتباط نزدیک با متخصصان عصب و مغز و ارتوپد
– همکاری در روند تشخیص و درمان بیماری

با در نظر گرفتن این معیارها می‌توانید در انتخاب بهترین متخصص طب فیزیکی و تونبخشی برای خود یا بیمار اطمینان بیشتری داشته باشید.

مرکز طب فیزیکی دکتر نیرومند با تجهیزات و متخصصین مجرب در تبریز آماده ارائه خدمات توانبخشی و طب فیزیکی میباشد.

تلفن مشاوره رایگان و نوبت دهی : 04133840365

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *


9 − = یک