شبکه عصبی بازویی یا براکیال پلکسوس (Brachial Plexus) مجموعه‌ای از اعصاب است که از نخاع گردنی خارج شده و شانه، بازو، ساعد و دست را عصب‌دهی می‌کند. آسیب به این شبکه عصبی می‌تواند به دلایل مختلفی مانند تصادف، زمین خوردن، کشش شدید شانه یا زایمان سخت ایجاد شود.
شدت آسیب از یک کشیدگی خفیف تا پارگی کامل عصب متغیر است. این نوع آسیب در ورزشکاران حرفه‌ای و کسانی که فعالیت‌های سنگین انجام می‌دهند، بیشتر دیده می‌شود.
بسته به شدت آسیب، علائم ممکن است گذرا یا دائمی باشد. شناخت دقیق این آسیب اهمیت ویژه‌ای در جلوگیری از عوارض جدی و ناتوان‌کننده دارد. درمان به موقع توسط متخصصین طب فیزیکی و توانبخشی می‌تواند در بهبود عملکرد دست و بازو بسیار موثر باشد.
علائم آسیب شبکه عصبی بازویی
علائم آسیب براکیال پلکسوس بسته به شدت و محل آسیب متفاوت است. شایع‌ترین علامت، ضعف یا فلج شدن بازو، ساعد یا دست می‌باشد. بیماران ممکن است دچار بی‌حسی، سوزن سوزن شدن یا احساس برق‌گرفتگی در اندام فوقانی شوند. درد تیرکشنده از گردن به بازو نیز یکی از نشانه‌های شایع است.
در موارد شدیدتر، فرد قادر به بلند کردن یا حرکت دادن بازوی خود نخواهد بود. کاهش حس لمس در بخش‌هایی از بازو و دست، شل شدن عضلات یا حتی آتروفی (کوچک شدن) عضلات نیز می‌تواند دیده شود.
برخی بیماران از احساس بی‌ثباتی در شانه شکایت دارند. گاهی آسیب ممکن است باعث تغییر رنگ یا سرد شدن دست شود که نشانه‌های خطرناکی هستند.
علل آسیب شبکه عصبی بازویی یا براکیال پلکسوس
مهم‌ترین علت آسیب شبکه عصبی بازویی، کشش یا فشار ناگهانی به بازو و شانه است. تصادفات رانندگی، به ویژه تصادفات موتورسیکلت، از شایع‌ترین دلایل این آسیب محسوب می‌شوند. زایمان‌های سخت نیز می‌توانند باعث کشیدگی شبکه عصبی بازویی نوزاد شوند.
ورزش‌هایی مانند کشتی، فوتبال آمریکایی و راگبی به دلیل ضربات شدید به شانه در معرض خطر بالای این نوع آسیب هستند. وارد شدن ضربه مستقیم به گردن یا شانه، سقوط از ارتفاع، یا انجام جراحی‌های سنگین در ناحیه گردن و شانه نیز می‌تواند منجر به آسیب این شبکه عصبی شود. در برخی موارد، تومورهای فشاری یا التهابات شدید عفونی نیز به عنوان علت شناخته شده‌اند.
روش‌های تشخیص آسیب شبکه عصبی بازویی
تشخیص آسیب براکیال پلکسوس به دقت بالایی نیاز دارد. اولین قدم، گرفتن شرح حال دقیق از نحوه وقوع آسیب توسط پزشک است. معاینه فیزیکی شامل بررسی قدرت عضلات، رفلکس‌های عصبی و میزان حس لامسه در اندام آسیب‌دیده می‌شود.
برای بررسی دقیق‌تر، تست‌های الکترودیاگنوستیک مانند الکترومیوگرافی (EMG) و مطالعات هدایت عصبی (NCS) به کار می‌روند. MRI مخصوص شبکه عصبی (MRI براکیال پلکسوس) به پزشک کمک می‌کند تا میزان و محل دقیق آسیب را ارزیابی کند.
در برخی موارد نادر، برای تایید آسیب‌های شدید ممکن است از سونوگرافی عصبی یا میلوگرافی نیز استفاده شود. تشخیص سریع و دقیق، کلید موفقیت درمان در این بیماران است.
درمان آسیب براکیال پلکسوستوسط متخصص طب فیزیکی
متخصصین طب فیزیکی و توانبخشی نقش اساسی در درمان این آسیب دارند. در آسیب‌های خفیف، درمان محافظه‌کارانه شامل فیزیوتراپی هدفمند برای بازگرداندن دامنه حرکتی و قدرت عضلانی است.
برنامه‌های توانبخشی شامل تمرینات کششی، تقویتی و بهبود کنترل حرکتی طراحی می‌شود. در آسیب‌های متوسط، ممکن است تکنیک‌های تخصصی مانند الکتروتراپی، تحریک الکتریکی عضلات (NMES) و لیزردرمانی استفاده شود.
در موارد شدیدتر که عصب پاره شده است، نیاز به مداخله جراحی و پس از آن بازتوانی تخصصی وجود دارد. متخصص طب فیزیکی با نظارت دقیق بر روند بهبودی، از بروز عوارض ثانویه مانند خشکی مفصل یا آتروفی عضلات جلوگیری می‌کند.
پیشگیری از آسیب شبکه عصبی بازویی
پیشگیری از آسیب براکیال پلکسوسنیازمند آگاهی و رعایت نکات ایمنی در حین فعالیت‌های روزمره و ورزشی است. استفاده از تجهیزات محافظتی مناسب مانند شانه‌بند در ورزش‌های پربرخورد بسیار موثر است. گرم کردن و کشش صحیح قبل از ورزش کمک می‌کند تا انعطاف‌پذیری و قدرت عضلات و مفاصل افزایش یابد.
در محیط‌های کاری، رعایت اصول ارگونومی و استفاده صحیح از تجهیزات نقش مهمی در پیشگیری دارد. رانندگان وسایل نقلیه به ویژه موتورسواران باید حتماً از کلاه ایمنی و لباس‌های محافظ استفاده کنند.
آموزش تکنیک‌های صحیح بلند کردن اجسام سنگین نیز از فشار غیرضروری به شانه جلوگیری می‌کند. در زنان باردار با ریسک زایمان سخت، مراقبت‌های ویژه جهت جلوگیری از آسیب به نوزاد ضروری است.
اهمیت درمان به موقع توسط متخصص طب فیزیکی براکیال پلکسوس
مراجعه زودهنگام به متخصص طب فیزیکی پس از آسیب شبکه عصبی بازویی، کلید اصلی بهبودی سریع‌تر و کامل‌تر است. متخصص با ارزیابی دقیق شدت آسیب، یک برنامه درمانی جامع و مرحله‌ای طراحی می‌کند. این برنامه شامل جلوگیری از خشک شدن مفاصل، حفظ قدرت عضلانی و بازآموزی عملکرد طبیعی اندام می‌باشد.
درمان به موقع مانع از پیشرفت عوارضی مانند آتروفی عضلانی، سفتی مفاصل یا تغییر شکل اندام می‌شود. همچنین با تکنیک‌های مدرن مانند حرکات اصلاحی، لیزر تراپی و فیزیوتراپی تخصصی می‌توان بازسازی عصبی را تسریع کرد. آموزش بیمار و خانواده در خصوص نحوه مراقبت از اندام آسیب‌دیده یکی دیگر از اقدامات مهم متخصصین این حوزه است.
درمان براکیال پلکسوس توسط پزشم متخصص در تبریز
درمان آسیب شبکه عصبی بازویی (براکیال پلکسوس) در تبریز توسط دکتر علی نیرومند اسکویی، متخصص طب فیزیکی و توانبخشی، با استفاده از روش‌های نوین انجام می‌شود. ایشان پس از ارزیابی دقیق میزان آسیب، برنامه‌ای شامل فیزیوتراپی تخصصی، تمرینات حرکتی، تحریک الکتریکی عضلات و تکنیک‌های پیشرفته بازتوانی را طراحی می‌کنند.
هدف از درمان، بازگرداندن حرکت، حس و قدرت عضلانی اندام آسیب‌دیده است. دکتر نیرومند با استفاده از روش‌های غیرجراحی و تجهیزات مدرن، به بهبود سریع‌تر بیماران کمک می‌کند.
برنامه‌های درمانی تحت نظارت مستقیم ایشان تنظیم می‌شود تا از بروز خشکی مفاصل و تحلیل عضلانی جلوگیری شود. آموزش مراقبت‌های خانگی و پیگیری مستمر بخش مهمی از روند درمان در این مرکز است.
کلینیک دکتر نیرومند یکی از بهترین مراکز تخصصی درمان آسیب براکیال پلکسوس در تبریز محسوب می‌شود.
پنل نوبت دهی متخصص طب فیزیکی جهت مشاوره و ویزیت
شماره تلفن ۰۴۱۳۳۲۷۳۲۶۴ جهت ارتباط و وقت ویزیت
بدون دیدگاه